Bycie rodzicem dziecka z ADHD to nieustanna podróż pełna pytań, prób i emocji. Każdy dzień przynosi nowe wyzwania: problemy z odrabianiem lekcji, „ujarzmianie energii”, kłótnie o sprzątanie pokoju, telefony ze szkoły, emocjonalne wybuchy. Wielu rodziców odczuwa samotność i bezradność, zadaje sobie pytania o to, jak pomóc dziecku z ADHD, bo ono przecież nie zachowuje się tak „na złość”, ale dlatego, że inaczej funkcjonuje jego mózg.
Moje dziecko jest niegrzeczne czy ma ADHD?
Warto pamiętać, że ADHD nie oznacza złej woli. Jest to zaburzenie neurorozwojowe, które wpływa na uwagę, impulsywność i regulację emocji. Zrozumienie tego jest pierwszym krokiem do skutecznego wsparcia dziecka – i siebie jako rodzica.
Standardy NICE (National Institute for Health and Care Excellence) jasno podkreślają, że psychoedukacja i wsparcie rodziców są podstawą skutecznego leczenia ADHD. To właśnie rodzice – nie tylko terapeuci – mają największy wpływ na rozwój i codzienne funkcjonowanie dziecka. Zwiększanie świadomości opiekunów pozwala więc umiejętnie wprowadzać proste rytuały i granice, które dają bezpieczeństwo. Świadomy rodzic poznaje sposoby radzenia sobie z emocjami – zarówno dziecka, jak i własnymi.
Droga do diagnozy – ulga i lęk jednocześnie
Proces diagnozy ADHD to często długa droga, ale niezwykle ważna i pomocna. Pierwsze wizyty u psychologa, testy, konsultacje z nauczycielami, obserwacje… Kiedy diagnoza zostaje postawiona, rodzice zwykle odczuwają mieszankę emocji: ulgę, bo wreszcie wiadomo, co stoi za trudnościami dziecka, z drugiej strony zaś lęk, bo pojawia się pytanie: „Co dalej? Jak sobie z tym poradzimy?”. Ale jest też dobra wiadomość: istnieją strategie, które ułatwią życie całej rodzinie.
Dobrze przeprowadzony proces diagnozy to też szansa na edukację rodziców – zrozumienie, że ADHD nie jest winą dziecka ani błędem wychowawczym. Współpraca rodziców, dziecka oraz szkoły pozwala na odpowiednie i efektywne zaopiekowanie się zaburzeniem, wdrażanie technik ułatwiających codzienne funkcjonowanie, a także lepsze zrozumienie potrzeb i emocji.
Szkoła – pierwsze pole bitwy
Dla wielu rodzin to właśnie szkoła staje się miejscem, gdzie ADHD ujawnia się najszybciej i w bardzo intensywny sposób. Dziecko ma trudność z utrzymaniem koncentracji, łatwo się rozprasza, nie umie usiedzieć w ławce podczas lekcji, zaczyna rozmawiać, zanim ktoś skończy, gubi zeszyty, zapomina o pracach domowych. Często jest postrzegane jako leniwe albo „niegrzeczne”. Tymczasem to, co wygląda jak brak chęci, jest realnym objawem ADHD – i wymaga zupełnie innego podejścia niż dodatkowe kary czy presja.
Dobrze i szybko przeprowadzony proces diagnostyczny to pierwszy i bardzo ważny krok, który może ułatwić dziecku z ADHD codzienne funkcjonowanie. Sama opinia czy orzeczenie nie oznacza, że dziecko i rodzice przestaną zmagać się z licznymi problemami – niezrozumienie ze strony rówieśników i nauczycieli jest jednym z największych obciążeń dla rodziców, którzy muszą wciąż tłumaczyć, walczyć o wsparcie, prosić o dostosowania. Warto uzbroić się w cierpliwość i poznać przysługujące rodzinom dzieci z ADHD możliwości w formie szkolnych rozwiązań systemowych, takich jak: organizacja nauki i środowiska, wsparcie emocjonalne, indywidualne programy nauczania, odpowiednia dydaktyka czy spotkania z rodzicami.
Dom – codzienne pole wyzwań
Po powrocie ze szkoły rodzina wchodzi w drugi etap trudności. Dziecko z ADHD często:
- zapomina o prostych obowiązkach,
- nie kończy rozpoczętych zadań,
- reaguje silnymi emocjami na drobne niepowodzenia,
- ma trudności z organizacją czasu i przestrzeni.
Rodzice muszą przypominać o myciu zębów, jedzeniu kolacji czy odrabianiu lekcji – często wielokrotnie. To rodzi napięcia i konflikty, które łatwo zamieniają się w błędne koło: im więcej frustracji, tym trudniejsze zachowanie dziecka, a im trudniejsze zachowanie, tym większe zmęczenie rodziców. Jasno określone zasady działania, umiejętnie dostosowane do możliwości dziecka, większa wrażliwość i uważność mogą znacznie ułatwić codzienność dziecka z ADHD. Warto pamiętać, że struktury i rytuały nie tylko porządkują chaos, ale dają poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności.
Pamiętaj – nie jesteś sam
ADHD to wyzwanie – dla dziecka i jego rodziny, ale nie musi oznaczać chaosu i nieustannej walki. Dzięki wiedzy, konsekwencji i wsparciu można stworzyć warunki, w których dziecko rozwija swoje mocne strony i buduje poczucie własnej wartości. Z kolei rodzice mogą poczuć, że nie tylko „gaszą pożary”, ale mają realne narzędzia, by pomóc swojemu dziecku.
Dowiedz się, jak lepiej radzić sobie w codziennych wyzwaniach i poznaj sprawdzone strategie na warsztatach dla rodziców dzieci z ADHD w Centrum Zdrowia Psychicznego „Balans” w Raciborzu. Jeśli chcesz lepiej rozumieć swoje dziecko, czuć się pewniej w roli rodzica, mieć sprawdzone narzędzia ułatwiające codzienność, a przy tym zadbać o siebie – te warsztaty są właśnie dla Ciebie. To szansa, by odzyskać spokój, wzmocnić relację z dzieckiem i zrozumieć, że z ADHD można żyć – a nawet dobrze żyć!
Centrum Zdrowia Psychicznego „Balans”
ul. Staszica 19/3
47-400 Racibórz
tel. 690 555 127
e-mail: kontakt@terapiabalans.pl
Jeśli znasz kogoś, kto potrzebuje wsparcia, wyciągnij do niego pomocną dłoń i wyślij ten artykuł.