W świecie, który nieustannie pędzi, a codzienność wymaga bycia w pełnej gotowości, łatwo zapomnieć o sobie. Tymczasem troska o siebie – znana dziś powszechnie jako self-care – to nie luksus, a konieczność. Dbanie o siebie to nie egoizm, lecz fundament zdrowia psychicznego i emocjonalnej równowagi. Zadaj sobie te pytania: Czy ja mam potrzeby? Gdzie są moje granice? Czy moje emocje są OK? Może od nich warto zacząć?
Czym właściwie jest self-care?
Self-care ma wiele twarzy. Czy to tylko przyjemne momenty spędzane z samym sobą? W ujęciu Światowej Organizacji Zdrowia self-care oznacza zachowania sprzyjające zdrowiu i profilaktyce. Z kolei w różnych nurtach psychologii self-care to zdolność do okazywania sobie współczucia lub umiejętność czerpania radości z codziennych chwil.
Self-care to świadome i regularne podejmowanie działań, które wspierają nasze zdrowie psychiczne, fizyczne i emocjonalne.
Self-care to coś więcej niż tylko wieczór z maseczką na twarzy (choć relaksacyjne rytuały też są ważne). Troska o sen, zdrową dietę, odpoczynek, ale także to, co związane z naszym zdrowiem psychicznym, czyli relacje, granice, potrzeby emocjonalne i czas dla siebie to także self-care. To umiejętność powiedzenia „nie”, kiedy trzeba, i „tak”, kiedy tego naprawdę potrzebujemy.
Dlaczego dbanie o siebie jest tak ważne?
Wiele osób ignoruje swoje potrzeby, dopóki ciało lub psychika nie powiedzą „dość”. Przewlekły stres, wypalenie zawodowe, trudności w relacjach czy pogorszenie zdrowia – to często efekty długotrwałego zaniedbywania siebie. Self-care działa jak bufor – chroni nas przed przeciążeniem, pomaga lepiej radzić sobie z wyzwaniami. Regularna troska o siebie nie tylko zmniejsza poziom stresu, wzmacnia odporność psychiczną, poprawia koncentrację i efektywność, ale także buduje zdrowe relacje z innymi i wspiera poczucie własnej wartości.
Jak mądrze praktykować self-care?
Kluczem do skutecznego self-care jest autentyczność i dopasowanie do siebie. To, co działa u jednej osoby, niekoniecznie sprawdzi się u innej. Dlatego warto przyjrzeć się własnym potrzebom i emocjom, poszukać własnych odpowiedzi na pytania: co dla mnie jest dobre i ważne, co lubię, co sprawia mi przyjemność. Self-care to proces, a nie chwilowy kaprys. Musi wypływać z samoakceptacji, uważności oraz gotowości do zmiany. Dlatego tak ważna jest przestrzeń na wsłuchanie się w siebie.
Warto zatem zwrócić uwagę na kilka obszarów, wokół których należy rozpocząć pracę nad sobą:
- Fizyczna troska o siebie – w pierwszej kolejności zadbaj o własne potrzeby fizjologiczne i bezpieczeństwa – odpowiednia ilość snu, regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta, profilaktyka zdrowotna. Zadbane ciało pozwoli na skupienie się na tym, co ważne dla ducha.
- Psychiczna regeneracja – pozwól odpocząć głowie. Odetchnięcie od bodźców, czas offline, cieszenie się ciszą, częsty kontakt z naturą to te momenty, w których możemy skupić się na sobie i zrelaksować. To także czas na ulubione techniki relaksacyjne – medytacja, spacer, ulubiona książka, kąpiel czy masaż. Nie musisz być w ciągłej gotowości.
- Emocjonalne bezpieczeństwo – otaczanie się wspierającymi ludźmi, rozmowy z kimś zaufanym, często także własna terapia pomagają w utrzymaniu zdrowej kondycji psychicznej, a także pozwalają na przezwyciężanie trudności. To także umiejętność odmawiania, ochrona własnej energii, wybieranie relacji, które nas wspierają i ustalanie granic.
Jeśli czujesz, że nie jesteś w stanie pomóc sobie samodzielnie, nie bój się poprosić o pomoc. Centrum Zdrowia Psychicznego „Balans” to miejsce, w którym znajdziesz wsparcie i bezpieczną przestrzeń.
Dbam o siebie, bo zasługuję na szacunek i troskę. Moje potrzeby mają znaczenie.
Self-care to inwestycja, nie kaprys. I choć może się wydawać, że to strata czasu czy egoizm, w rzeczywistości jest odwrotnie – self-care to inwestycja, która zwraca się w postaci spokoju, zdrowia i lepszej jakości życia.
Nie musisz od razu zmieniać wszystkiego. Zacznij od małych kroków. Od chwili ciszy rano, spaceru bez telefonu, oddechu w stresującym momencie. To właśnie te drobne momenty są filarami większej zmiany.
Potrzebujesz rozmowy? Skontaktuj się z nami.
Centrum Zdrowia Psychicznego „Balans”
ul. Staszica 19/3
47-400 Racibórz
tel. 690 555 127
e-mail: kontakt@terapiabalans.pl
Jeśli znasz kogoś, kto potrzebuje wsparcia, wyciągnij do niego pomocną dłoń i wyślij ten artykuł.